NAVIDAD DEL PARAGUAY

NAVIDAD DEL PARAGUAY

 Ohasávo Tupâsy Ka’akupe ára opavave oñembosako’íma oguero’ayvu haĝua pe vy’a tuichavéva, cristiano rekópe, ha’évaArareñói térâ Tupâra’y Arareñói gueromandu’a. Añetehápe, ko yvóra tuichakue javeve, 24 jasypakôi ha’e Pyharemarangatu ha 25 jasypakôi katu Arareñói. Mokôive, peteîme, ha’e py’amongeta, ñyrô ha mborayhu ára. Arareñói niko peteî pa’u opavave jaguerekóva ñambopyahu haĝua ñande rekove; ñamyatyrô haĝua ñande rape ha jaguero’ayvu haĝua teko. Upe árape tekotevê ñamboyke ñeko’ôi ha ñaña. Ndaipóri mba’e iporâvéva upe pyharépe jahechárô opavavépe oñoañuâvo mbarete porâ ha upe jave jahejávo Tupâra’ýpe heñoijey ñandepype.

 Oikembaretéma ñande jepokuaápe mymbakeha apo, jagueromandu’a haĝua Tupâra’y Arareñói. Oî ojapóva 15 jasypakôime; ambue katu ojapo ára 20 ha oî avei ojepóva upe Pyharemarangatu árape. Ko jepokuaa niko omoheñoi’ypýkuri Francisco de Asís Marangatu, sa’ary’aty XIII Kirito rireguápe ha upégui herakuâva’ekue oparupiete; ojegueromandu’a haĝua, ta’ângamimi rupive, Hesu arareñói -ojapo 2.000 ary- peteî mymbakeha mboriahumíme, amoite Belén-me, ha oîháme ijerére Maria ha Hose; avei, mymbamimi (vaka, ovecha, chavurro ha kupyju) ha ovechañangarekohára; ha umívape, upe rire, omoirûkuri Tupâra’y jehechakuaápe umi Mbohapy Karai Mba’ekuaa, oĝuahêva’ekue upépe peteî mbyja ñesâmbyhy rupive.

 Oikembaretéma ñande jepokuaápe mymbakeha apo, jagueromandu’a haĝua Tupâra’y Arareñói. Oî ojapóva 15 jasypakôime; ambue katu ojapo ára 20 ha oî avei ojepóva upe Pyharemarangatu árape. Ko jepokuaa niko omoheñoi’ypýkuri Francisco de Asís Marangatu, sa’ary’aty XIII Kirito rireguápe ha upégui herakuâva’ekue oparupiete; ojegueromandu’a haĝua, ta’ângamimi rupive, Hesu arareñói -ojapo 2.000 ary- peteî mymbakeha mboriahumíme, amoite Belén-me, ha oîháme ijerére Maria ha Hose; avei, mymbamimi (vaka, ovecha, chavurro ha kupyju) ha ovechañangarekohára; ha umívape, upe rire, omoirûkuri Tupâra’y jehechakuaápe umi Mbohapy Karai Mba’ekuaa, oĝuahêva’ekue upépe peteî mbyja ñesâmbyhy rupive.

Oñepyrûvo, jasypakôi henyhêmavoi opaichagua temitýgui: sandia, merô, avakachi, úva; upéicha avei, hetéva avatiky; ha Paraguáy tuichakue javeve henyhê mbokaja poty ryakuâ asyetévagui.

 Ko’aĝaite peve ñande rapicha okaraygua osê oheka ha oikytî ka’avove’i rakâmimi, okakuaáva oparupiete. Ka’avove’i rakâmimi ojegueru ha ojekutujereva’erâ, ojejapóvo heseve peteî tapŷi’i, ojoguáva upe mymbakeha, Hesu heñoihaguépe; ha ipype oñemohenda vy’apópe umi ta’ângamimi ojejapóva ñay’ûgui: Hesu, Maria Marangatu, Hose Marangatu, Gabriel Tupâremimbou, pykasu, mbyja, ovachañangarekohára ha umi mymbamimi: vaka, ovecha, chavurro, kupyju; ha upéicha avei, umi ojehecharamovéva ha oñeha’ârôvéva ha’éva umi Mbohapy Karai Mba’ekuaa. Temikuave’êrô oñemoî avei pe mymbakeha jerére: mbokaja poty, sandia, merô, avakachi, narâ, pakova ha ambuéva. Ka’arupytû jave katu oñemyendyva’erâ peteî tataindy ojegueromandu’ávo Hesúpe, ha’éva tesape ha tekove.

 Pyharemarangatu árape, pehênguekuéra ijatypaite ituvakuéra rógape. Umi okarayguáva ha oikóva ambue ñane retâ táva rupi térâ oikóva ambue tetâme, ojevypaite hógape ikatuhaĝuáicha ohasa oñondivepa Pyharemarangatu ha Arareñói.

 Tatakuápe oñembojy umi tembi’u hevéva ha ñanemba’etéva, umíva apytépe: kure, ryguasu, vaka ro’o ha ovecha. Upe tatakuágui osê avei hyakuâ asýva sópa paraguái ha chipa guasu. Peteî japepo guasúpe katu oñembopupu mandi’o. Upéicha avei, ojejapo pe mba’erykue hérava keleriko, oñembojehe’ávo opaichagua yva: manasána, narâ, avakachi ha úva. Peteî kambuchi renyhête kelerikógui oñemoî pe mymbakeha ykére ojeitykua haĝua -peteî kaguápe- opavave oñembojávape ohecha haĝua pe mymbakeha.

 Ka’arupytûvo, mitâ ha mitârusumimi ojahu ha ipotî’asýma, oñemoapesýi ha omoî ijao pyahu. Ha’ekuéra oho opavave hogaykereguápe, ohechávo pe mymbakeha. Upépe ogajarakuéra omomaitei, ombohasa ha omboguapy chupekuéra pe mymbakeha renondépe. Ogajarakuéra ogueropojái chupekuéra sópa ha keleriko; ha ohokuetévo hikuái ome’ê chupekuéra mba’ehe’êmimi. Upe jave katuete umi ouva’ekue ohecha mymbakeha, he’íva’erâ “Iporâitépa nde pesebre”.

 Pyharévoma ha pyharepyte peve; ja’eporâsérô Arareñói meve oñehendu ñembokapu: mba’ekapuha guasu, mba’ekapuha’i ha mbokavícho; upéicha avei, mitâmimi omyendy mbyja’ikuéra.

 Upe rire, pyharepytepotávo térâ pyharepytete jave, oñepehênguéva oguapypaite mesa jerere, oñembo’apéva ao po’ípe, okarupyharévo; omoĝuahêvo ijapýpe Pyharemarangatu ha omomaiteívo Arareñói, ohenduhápe opaichagua arareñói mba’epu’i ha purahéi. Pyharepyte oĝuahêvo, mbokapupara pa’ûme, ñeañuâ hatâva rupi, ñehetû ha tesaýpe, opavave oñomomaitei, he’ívo ojupe VY’APAVÊ TUPÂRA’Y ARAREÑÓIRE. Ipahápe, opavave oñemboja mymbakeha renondépe ha oñembo’e omomorâvo Tupâra’y Arareñói.

Fuente: http://dgaleanolivera.wordpress.com/feliz-navidad-vyapave-ararenoire/

Ohai: David Galeano Olivera